...

System dLibra umożliwia definiowanie opisu elementów biblioteki (tzw. metadanych). Opis konkretnego elementu to zestaw wartości przynależących do różnych atrybutów (również nazywanych polami metadanych). Zestaw atrybutów, który jest wykorzystywany do opisu elementu nazywany jest schematem opisu bibliograficznego (lub schematem metadanych), a wprowadzone wartości opisem bibliograficznym (lub metadanymi). Atrybutami mogą być przykładowo Tytuł, Autor, Data wydania, itp. Wartości opisujące konkretny element to np. dla atrybutu Data wydania wartość 1920. Ponadto możliwe jest wprowadzenie kilku wartości dla konkretnego atrybutu (np. atrybut Autor może mieć wartość Jan Kowalski oraz Jan Nowak). W tej sekcji znajdują się informacje dotyczące działania edytora opisu bibliograficznego oraz informacje na temat wpływu wprowadzonego opisu katalogu, obiektu grupowego i wydania na pozostałe elementy w systemie.

Przez to, że każdy element, który może posiadać metadane, opisywany jest przy pomocy takiego samego zestawu metadanych, możliwe jest skonstruowanie słownika wartości wykorzystywanych w całym systemie dla konkretnego atrybutu w konkretnym języku. Dodatkowo słowniki wartości wspierają ideę słownika synonimów, która jest przedstawiona w opisie słownika wartości atrybutu. Opisywanie zasobów biblioteki metadanymi polega na przypisywaniu atrybutom wartości przechowywanych w słowniku. Jeżeli jakaś wartość nie istnieje w słowniku, to można ją dodać standardowo jest ona dodawana do systemu z poziomu aplikacji redaktora (dzieje się to automatycznieautomatycznie (o ile nie mamy do czyniena z atrybutem ze słownikiem kontrolowanym).

Edytor wartości atrybutów

W Edytorze wartości atrybutów (rysunek poniżej) można modyfikować metadane (opis bibliograficzny) obiektu. W systemie dLibra atrybutami można opisać katalog, wydanie, obiekt planowany i grupowy. Opis bibliograficzny wydania, obiektu grupowego i planowanego ma znaczenie przy wyszukiwaniu zasobów na stronie portalu WWW. Dodatkowo opis obiektu grupowego propaguje się niejawnie na wszystkie obiekty grupowe i wydania, które znajdują się poniżej w hierarchii drzewawewnątrze tego obiektu. Opis katalogu staje się natomiast domyślnym opisem bibliograficznym nowego elementu tworzonego wewnątrz tego katalogu.

...

Edytor wartości atrybutów jest dostępny na zakładce Wartości atrybutów. Umożliwia on opisanie zasobów bibliotekiwprowadzanie metadanych. Edytor ma formę tabeli w której wyszczególnione są trzy kolumny. W lewej kolumnie znajduje się drzewo atrybutów. Po przytrzymaniu kursora myszy nad wybranym atrybutem pojawi się dymek z jego opisem, o ile jest dostępny. W prawej kolumnie wyświetlane są wartości przypisane do atrybutu. Każdy atrybut może mieć wiele wartości. Każda wartość wyświetlana jest w osobnym wierszu poczynając od wiersza w którym znajduje się nazwa atrybutu. Jeżeli atrybut nie ma żadnych wartości to pole po prawej stronie nazwy atrybutu jest puste. W środkowej kolumnie umieszczone są kontrolki umożliwiające zmianę kolejności wartości. Są one aktywne tylko wtedy, gdy do danego atrybutu przypisano więcej niż jedną wartość. Kliknięcie w wybranym wierszu na przycisku ze strzałką skierowaną w górę spowoduje przesunięcie wartości widocznej w tym wierszu o jedną pozycję wyżej. Analogicznie, kliknięcie na przycisku ze strzałką skierowaną w dół przeniesie wybraną wartość o jedną pozycję niżej.

...

Jeżeli atrybut, dla którego wprowadzana jest wartość, ma już zdefiniowane wartości rozpoczynające się takimi samymi znakami jakie są wprowadzane, to zostanie uruchomiony mechanizm autouzupełniania. Mechanizm autouzupełniania wyświetla listę wartości (rysunek poniżej) które rozpoczynają się na wpisaną frazę. Jeżeli interesująca nas wartość jest na liście możliwy jest jej bezpośredni wybór (np. przez dwukrotne kliknięcie myszką na wartość lub zaznaczenie pozycji przy pomocy klawiszy strzałek i naciśnięcie ENTER). Jeśli atrybut, dla którego wprowadzana jest wartość, jest oznaczony jako kontrolowany, a zalogowany użytkownik nie ma przyznanego prawa do zarządzania takimi atrybutami, wybór elementu z listy autouzupełniania jest jedynym sposobem na wprowadzenie wartości (nie można wpisywać własnych wartościwprowadzać do opisu nowych wartości spoza słownika kontrolowanego).

...

Wartości atrybutów można usuwać z listy wartości atrybutu. W tym celu należy wybrać pojedynczą wartość na liście i nacisnąć przycisk DELETE (na klawiaturze). Wartość zostanie usunięta z opisu bibliograficznego (jeśli była tylko jedna wartość - pole zostanie wyczyszczone, jeśli było więcej wartości - wiersz z zaznaczoną wartością zostanie usunięty).

Widoki atrybutów

W wielu bibliotekach wdrożeniach zdarza się, że wykorzystywany schemat atrybutów jest bardzo rozbudowany, choć poszczególni redaktorzy zazwyczaj wypełniają tylko niewielką część spośród dużej liczby atrybutów. Dotyczy to w szczególności bibliotekwdrożeń, które są przygotowane na przechowywanie obiektów różnego typu, przy czym każdy typ wymaga trochę innego zestawu atrybutów. Na przykład, prace naukowe wymagają atrybutów związanych z czasopismem, w którym się ukazały (nazwa, wydawnictwo, rok i numer wydania), a mapy - określenia miejsca i czasu, którego dotyczą.

W takiej sytuacji przydatny jest mechanizm widoków atrybutów. Redaktor pracujący z obiektami określonego typu może wybrać odpowiedni widok, dzięki czemu w edytorze będą widoczne tylko atrybuty przypisane do tego widoku, a pozostałe atrybuty zostaną ukryte (rysunek poniżej). Dodatkowo, dla widoku można określić, które atrybuty są wymagane , aby aplikacja przypominała o uzupełnieniu brakujących wartości(konieczne do uzupełnienia przez redaktora). Widok atrybutów można wybrać z menu rozwijalnego położonego tuż nad edytorem atrybutów. Szczegółowe informacje na temat widoków atrybutów i sposobu ich konfiguracji można znaleźć tutaj.

...

Jeśli opis bibliograficzny zawiera wartość niejednoznaczną użytkownik musi wybrać odpowiednie jej znaczenie. Aby to zrobić aplikacja wyświetla okno wyboru grupy wartości (rysunek poniżej) gdzie użytkownik może wybrać grupę (znaczenie) do której należy niejednoznaczna wartość. Przykład: Załóżmy, żę w opisie bibliograficznym znajduje się wartość zamek a w systemie dLibra znajdują się dwie grupy wartości, które zawierają wartość zamek - grupę budynek oraz grupę zapięciezatrzask. W takim przypadku użytkownik musi zdecydować czy zamek to budynek czy może jest to rodzaj zapięciazatrzask.

...

Opis bibliograficzny jest zależny od języka co oznacza, że użytkownik może wprowadzić opis bibliograficzny w różnych językach (o ile w systemie jest zdefiniowanych więcej niż 1 język). Aby zobaczyć/modyfikować opis w konkretnym języku należy wybrać odpowiednią zakładkę w edytorze wartości atrybutów. Nazwa zakładki to dwuliterowy skrót nazwy języka, a graficzna reprezentacja to piktogram reprezentujący dany język.

Załóżmy, że w naszej bibliotece wprowadzamy opisy bibliograficzne w języku angielskim i polskim. Aby wprowadzić autora danej pozycji w obu językach należałoby wprowadzić tę samą wartość autora w obu językach. Aby następnie zmodyfikować wartość autora należałoby wykonać modyfikację dwukrotnie (dla każdego języka osobno). W tej sytuacji wartość autora jest niezależna od języka, czyli dotyczy obu języków (taka sama wartość powinna być wprowadzona w każdym języku). Aby ułatwić wprowadzanie/modyfikację opisu bibliograficznego w takich sytuacjach w systemie dLibra został wprowadzony specjalny język niezależnych wartości (na zakładkach oznaczony jako "Niez."). Język ten jest tylko i wyłącznie na użytek redaktora (opis w tym języku nie jest widoczny na stronach portalu WWW). Wartości wprowadzone w tym języku są automatycznie dodawane do opisów bibliograficznych innych języków przed wyświetleniem ich na stronie portalu WWW.

Załóżmy przykładowo, że w aplikacji redaktora wprowadziliśmy wartość atrybutu "Tytuł" w języku wartości niezależnych dla wydania A. Na stronie WWW wydania A użytkownik widzi tę wartość tytułu w każdym języku. Opis prezentowany w konkretnym języku (np. polskim czy angielskim) jest wzbogacany o wartości niezależne - wszystkie wartości niezależne dodawane są do wartości z wybranego języka opisu na stronie WWW. Warto tutaj zaznaczyć, że wartości niezależne są dodawane (nie zastępują innych wartości) do wartości w innych językach.

...

Edytor wartości atrybutów umożliwia importowanie opisu bibliograficznego z zewnętrznego pliku, który zapisany jest w odpowiednim formacie. Administrator biblioteki cyfrowej może dodać tzw. rozszerzenia do aplikacji, które pozwolą na importowanie opisu bibliograficznego z różnych formatów. Rozszerzenia dostępne domyślnie pozwalają na importowanie opisu z następujących formatów:

...

Po wskazaniu pliku metadanych do importu, aby je zaimportować wybierz przycisk Importuj. Jeśli użytkownik na liście Format wybierze opcję Wykryj automatycznie, aplikacja spróbuje automatycznie wykryć format źródłowego pliku i zaimportować znajdujące się w nim metadane. W przeciwnym razie redaktor musi Redaktor może również wyspecyfikować format pliku do zaimportowania.

...

Edytor wartości atrybutów umożliwia eksportowanie opisu bibliograficznego do zewnętrznego pliku, który zapisany będzie w odpowiednim formacie. Administrator biblioteki cyfrowej może dodać tzw. rozszerzenia, które pozwolą na eksport metadanych do odpowiednich formatów. Rozszerzenia dostępne domyślnie pozwalają na eksport metadanych do następujących formatów:

...