Date: Fri, 29 Mar 2024 10:43:16 +0100 (CET) Message-ID: <766541431.5855.1711705396638@gazella.mgmt.psnc> Subject: Exported From Confluence MIME-Version: 1.0 Content-Type: multipart/related; boundary="----=_Part_5854_1047084472.1711705396637" ------=_Part_5854_1047084472.1711705396637 Content-Type: text/html; charset=UTF-8 Content-Transfer-Encoding: quoted-printable Content-Location: file:///C:/exported.html
Idea tzw. synonim=C3=B3w ma na celu zwi=C4=99kszenie mo=C5=BCliwo=C5=9Bc= i mechanizmu wyszukiwania zasob=C3=B3w w bibliotekach cyfrowych opartych na= systemie dLibra. System dLibra w spos=C3=B3b automatyczny rozszerza zapyta= nie u=C5=BCytkownika o s=C5=82owa/frazy przechowywane w s=C5=82owniku synon= im=C3=B3w. Dzi=C4=99ki takiemu post=C4=99powaniu u=C5=BCytkownik ma mo=C5= =BCliwo=C5=9B=C4=87 znalezienia wi=C4=99kszej liczby potencjalnie interesuj= =C4=85cych publikacji. Mechanizm ten zosta=C5=82 stworzony r=C3=B3wnie=C5= =BC aby zapytanie u=C5=BCytkownika mog=C5=82o by=C4=87 niezale=C5=BCne od s= tosowanych w konkretnej bibliotece konwencji opisu obiekt=C3=B3w cyfrowych = (np. wykorzystanie r=C3=B3=C5=BCnych termin=C3=B3w na okre=C5=9Blenie tego = samego poj=C4=99cia).
Aby lepiej zrozumie=C4=87 zasad=C4=99 dzia=C5=82ania s=C5=82ownika rozpa= trzmy nast=C4=99puj=C4=85cy przyk=C5=82ad. U=C5=BCytkownik podaje w zapytan= iu w polu autor nazwisko Shakespeare. Przy pustym s=C5=82ownik= u synonim=C3=B3w, zapytanie nie zostanie rozszerzone i odnalezione zostan= =C4=85 tylko te publikacje, kt=C3=B3rych metadane (lub zawarto=C5=9B=C4=87 = tekstowa) zawieraj=C4=85 ci=C4=85g znak=C3=B3w Shakespeare. Je= =C5=BCeli natomiast w s=C5=82owniku synonim=C3=B3w dla s=C5=82owa Sha= kespeare zdefiniowany zostanie synonim Szekspir, system= b=C4=99dzie w stanie rozszerzy=C4=87 zapytanie i przeszuka=C4=87 indeks wy= szukiwawczy r=C3=B3wnie=C5=BC pod k=C4=85tem polskiej wersji pisowni tego n= azwiska. Dzi=C4=99ki temu u=C5=BCytkownik nie musi wiedzie=C4=87, jakiej fo= rmy zapisu nazwiska u=C5=BCyli redaktorzy podczas opisywania publikacji. Na= le=C5=BCy podkre=C5=9Bli=C4=87, =C5=BCe w powy=C5=BCszym przyk=C5=82adzie z= apytanie zostanie rozszerzone zar=C3=B3wno dla zapytania Shakespeare<= /cite> (rozszerzenie o Szekspir) jak i w przypadku gdy u=C5=BCytkownik= wpisz=C4=99 Szekspir (rozszerzenie o Shakespeare)<= /cite>.
S=C5=82owniki synonim=C3=B3w tworzone w dLibrze nie pozwalaj=C4=85 na pr= zechowywanie informacji o hierarchiach poj=C4=99=C4=87.
System dLibra przechowuje tzw. s=C5=82ownik synonim=C3=B3w dla ka=C5=BCd= ego z atrybut=C3=B3w w schemacie metadanych w ka=C5=BCdym j=C4=99zyku metad= anych. W s=C5=82owniku tym znajduj=C4=85 si=C4=99 co najmniej wszystkie war= to=C5=9Bci, kt=C3=B3re s=C4=85 u=C5=BCyte w metadanych zasob=C3=B3w bibliot= eki. S=C5=82ownik mo=C5=BCe zawiera=C4=87 tak=C5=BCe s=C5=82owa/frazy nieu= =C5=BCywane bezpo=C5=9Brednio w metadanych.
S=C5=82ownik danego atrybutu dla konkretnego j=C4=99zyka podzielony jest= na grupy synonim=C3=B3w. Ka=C5=BCda grupa mo=C5=BCe zawiera=C4=87 jedn=C4= =85 lub wi=C4=99cej warto=C5=9Bci atrybut=C3=B3w. W za=C5=82o=C5=BCeniu war= to=C5=9Bci nale=C5=BC=C4=85ce do jednej grupy powinny by=C4=87 synonimami, = wyrazami bliskoznacznymi lub by=C4=87 w jakikolwiek inny spos=C3=B3b powi= =C4=85zane ze sob=C4=85.
S=C5=82owniki synonim=C3=B3w mog=C4=85 by=C4=87 modyfikowane z poziomu a= plikacji redaktora b=C4=85d=C5=BA z poziomu aplikacji administratora system= u dLibra. Aby dodawa=C4=87 warto=C5=9Bci do s=C5=82ownika synonim=C3=B3w ko= nieczne jest posiadanie odpowiednich uprawnie=C5=84 (nie ka=C5=BCdy redakto= r musi posiada=C4=87 takie uprawnienia).
Aplikacja administratora umo=C5=BCliwia zaawansowane zarz=C4=85dzanie s=
=C5=82ownikami synonim=C3=B3w je=C5=9Bli przyk=C5=82adowo jaka=C5=9B liczba=
publikacji zosta=C5=82a oznaczona w atrybucie Autor warto=C5=9Bci=C4=85
Ka=C5=BCdy s=C5=82ownik synonim=C3=B3w mo=C5=BCe by=C4=87 oznaczony jako= kontrolowany. Oznacza to, =C5=BCe redaktor b=C4=99dzie m=C3=B3g=C5=82 tylk= o skorzysta=C4=87 z warto=C5=9Bci wprowadzonych do tego s=C5=82ownika - nie= b=C4=99dzie m=C3=B3g=C5=82 doda=C4=87 nowej warto=C5=9Bci do tego s=C5=82o= wnika. S=C5=82owniki kontrolowane maj=C4=85 sens w atrybutach, kt=C3=B3re m= aj=C4=85 ograniczon=C4=85 liczb=C4=99 warto=C5=9Bci, np. typ zasobu. W przy= padku atrybut=C3=B3w typu tytu=C5=82 lub autor zastosowanie s=C5=82ownika k= ontrolowanego z regu=C5=82y nie ma uzasadnienia.